Definicja BARIERA

Co to znaczy BARIERA: impulsy mechaniczne i czynnościowe chroniące organizm albo jego poszczególne przedmioty przed wnikaniem niekorzystnych substancji albo drobnoustrojów, działaniem fizycznym warunków środowiskowych (na przykład skóra) i regulujące liczba przenikających związków między dwiema sąsiadującymi i powiązanymi metabolicznie środowiskami wewnętrznymi (na przykład krew-płyn mózgowo-rdzeniowy). Bariera immunologiczna ustala rodzaj odporności broniący organizm przed przeszczepem narządu. Jest terminem wykorzystywanym w transplantologii. Bariera jelitowa jest utworzona poprzez nabłonek kosmków jelita i naczyń włosowatych. Klasyfikuje ona na drodze mechanicznej, reakcji chemicznych i enzymatycznego, aktywnego transportu rodzaji liczba wchłanianych substancji pokarmowych (na przykład uszkodzenie bariery i nieograniczone wchłanianie żelaza prowadzi do dolegliwości hemochromatozy). Bariera krew-jądro jest układem błon i komórek kanalika nasiennego i naczynia krwionośnego oddzielającym nabłonek nasieniotwórczy od krwi. Bariera krew-mózg jest utworzona poprzez śródbłonek naczyń włośniczkowych w obrębie mózgu i astrocyty gleju mózgowego. Ma ona za zadanie regulację przepływu substancji z krwioobiegu do mózgu i tym samym utrzymuje stałe warunki chemiczne korzystne dla funkcjonowania układu nerwowego. Wypustki astrocytów szczelnie otaczając naczynia włosowate tworzą jakby dodatkową warstwę, która muszą zwalczyć związki chemiczne krążące we krwi. Szereg związków pokonuje ją błyskawicznie (woda, tlen, dwutlenek węgla, glukoza). Przewarzająca część jonów przechodzi poprzez barierę mózgową znacząco wolniej, a nie wszystkie związki, jak na przykład aminy katecholowe (adrenalina, noradrenalina) przenikają w minimalnym procencie. Bariera łożyskowa jest cechą łożyska pozwalającą na zatrzymywanie albo ograniczanie przechodzenia nie wszystkich substancji pomiędzy krwią matki i płodu. Utworzona jest z sąsiadujących ze sobą splotów naczyniowych płodowych i matczynych stanowiących barierę mechaniczną i powiązanych z nimi systemów transportu enzymatycznego. Bariera krew-płyn mózgowo-rdzeniowy klasyfikuje wymianę substancji między płynem mózgowo-rdzeniowym, a krwią zawartą w splotach naczyniówkowych i obecnym tam płynem śród miąższowym. Umożliwia utrzymanie stałego, kompletnie odmienne-go składu obydwóch płynów ustrojowych. Utworzona jest poprzez komórki nabłonkowe splotów naczyniówkowych. Bariera pęcherzykowo-włośniczkowa to przestrzeń między światłem naczynia włosowatego płuc, a wnętrzem pęcherzyka płucnego. Złożona jest ona z następujących warstw: śródbłonka naczynia włosowatego i jego błony podstawnej, przestrzeni pośredniej, błony podstawnej nabłonka i nabłonka pęcherzyka płucnego i cienkiej warstwy czynnika powierzchniowego pęcherzyków (surfaktant). Zapewnia ona poprawny przebieg zamiany gazowej między pęcherzykami a krwią, zapobiegając do pewnego stopnia przenikaniu niepożądanych substancji z płuc do krwioobiegu. Grubość tej bariery wynosi kilka dziesiątych u.m. Bariera żołądka charakteryzuje się względną nieprzepuszczalnością błony śluzowej dla jonów wodoru i sodu. Dzięki niej w uwarunkowaniach poprawnych jony wodorowe znajdujące się w świetle żołądka nie przenikają w głąb błony śluzowej, a jony sodowe, zawarte w płynie międzykomórkowym nie przechodzą do wnętrza żołądka. Sporo czynników (na przykład alkohol, stres, bakteria Helicobacter pylori, leki sterydowe, niesterydowe leki przeciwzapalne jak aspiryna) może tę barierę uszkodzić, otwierając drogę do niekontrolowanego przenikania jonów, uszkodzenia błony śluzowej pod postacią nadżerek albo nawet owrzodzeń