Co to znaczy POKRZYWKA:
Szacuje się, iż pokrzywka dotyczy ok. 20% ogółu populacji. W większości przypadków dolegliwość przebiega błyskawicznie, ma delikatny przebieg, a zmiany ustępują bez leczenia. Są jednak także pacjenci, u których wystąpienie objawów chorobowych jest stanem zagrożenia życia. Zdarzają się także pokrzywki, które mimo prób terapii są procesem przewlekłym i uciążliwym dla pacjenta. W artykule przedstawiono fundamentalne informacje o etiologii pokrzywek, obrazie klinicznym i metodach leczenia i ich skuteczności.
Pokrzywka - termin ten nie jest zarezerwowany dla jednej dolegliwości. Określamy nim grupę schorzeń różniących się etiologią i mechanizmem stworzenia. W ich przebiegu obserwujemy jednak występowanie tych samych zmian na skórze - bąbli pokrzywkowych. Bąbel pokrzywkowy jest rezultatem miejscowego obrzęku skóry właściwej. Jest on przeważnie barwy czerwonawej albo różowej i zwykle blednie pod wpływem ucisku. Zmiany mogą być różnej wielkości i występować w zmiennej liczebności. Wykwitom zwykle towarzyszy świąd i pieczenie. Obrzękowi skóry właściwej może towarzyszyć obrzęk tkanki podskórnej zwany obrzękiem Quinckego. Charakterystyczną właściwością bąbli pokrzywkowych jest bardzo szybkie powstawanie i szybkie ustępowanie bez pozostawienia śladu.
Zmiany pokrzywkowe mogą powstawać w rezultacie działania różnych systemów. Fundamentalny podział pokrzywek dotyczy właśnie systemu, który leży u podłoża wystąpienia obrzęku skóry. Pokrzywki dzielimy zatem na pokrzywki mające charakter immunologiczny (pokrzywki alergiczne) i pokrzywki powstające na drodze nieimmunologicznej (pokrzywki niealergiczne). System immunologiczny to w pierwszej kolejności reakcje alergiczne typu I (IgE-zależne), reakcje typu III i aktywacja komplementu na drodze klasycznej albo alternatywnej. Na system nieimmunologiczny składają się z kolei reakcje pokrzywkowe spowodowane poprzez tak zwany uwalniacze histaminy. Zwalniaczami histaminy mogą być impulsy fizykalne, neurogenne, neurohormonalne i endokrynologiczne.
Drugi dostępny podział pokrzywek dotyczy czasu ich trwania. Wyróżnić zatem możemy pokrzywki ostre i pokrzywki przewlekłe. Za umowną granicę przyjmuje się moment 6 tygodni od pojawienia się pierwszych objawów. Dodatkowo pokrzywkę przewlekłą możemy podzielić na pokrzywkę przewlekłą ciągłą i przewlekłą nawrotową. Ciągła to taka, gdzie zmiany na skórze występują stale. Z kolei pokrzywka nawrotowa występuje długotrwale, lecz z okresami skąpoobjawowymi albo nawet całkowitą remisją zmian skórnych. Tak jak już wspomniano, pojedynczy bąbel pokrzywkowy powstaje błyskawicznie i zwykle (z małymi wyjątkami) ustępuje po 3-4 godzinach bez pozostawienia śladu.
Powyżej połowa przypadków pokrzywki ostrej ma tło alergiczne. Z kolei w razie pokrzywki przewlekłej charakter alergiczny ma ok. 20% przypadków - częściej dotyczy on pokrzywki przewlekłej nawrotowej.
Przykładowe typy pokrzywek
Pokrzywka spowodowana poprzez pokarmy. Może mieć charakter ostry albo przewlekły. Przeważnie występuje po rybach, mleku, orzechach, jajach, owocach i warzywach. Pokrzywka przewlekła ma regularnie związek z faktorem pokarmowym, lecz wykazanie tej zależności obiektywnymi sposobami bywa nadzwyczajnie trudne i pracochłonne. W diagnostyce stosuje się dietę uwalniającą od objawów. Jej wadą jest jednak to, iż wymaga dużej dyscypliny ze strony badanego - dlatego jest trudna do wykorzystania, w szczególności u osób czynnych zawodowo. Poprzez pierwsze 3-7 dni diety uwalniającej od objawów pacjent może spożywać w dowolnych ilościach tylko ryż i ziemniaki i pić wodę mineralną albo słabą herbatę. W dalszym ciągu, co 2-3 dni wprowadza się kolejno nowy pokarm, obserwując ewentualne wystąpienie bąbli pokrzywkowych (tak zwany dieta prowokacyjna).
Pokrzywka spowodowana poprzez leki. Lekami przeważnie wywołującymi pokrzywki są: penicylina, aspiryna, niesteroidowe leki przeciwzapalne, morfina, kodeina, szczepionki odpornościowe albo alergenowe, krople do oczu, nosa, uszu i tak dalej Ocenia się, iż 30% przypadków pokrzywki polekowej jest spowodowane nietolerancją kwasu acetylosalicylowego i dodatków pokarmowych (barwniki nieazowe, benzoesan sodu, prosiarczyn sodu, glutaminian sodu, balsam peruwiański, wanilina). Regularnie występuje także nietolerancja niesteroidowych leków przeciwzapalnych. W razie podejrzenia pokrzywki z nietolerancji kwasu acetylosalicylowego i dodatków pokarmowych, choremu leczonemu ambulatoryjnie należy zalecić dietę aspirynową, w skład której wchodzą: woda mineralna, herbata, chudy ser biały, ryż, ziemniaki, mięso (niezależnie od drobiu i ryb) i masło (łyżka dziennie). W razie występowania nietolerancji po 7-10 dniach stosowania takiej diety dojdzie do złagodzenia albo całkowitego ustąpienia objawów. Testy prowokacyjne wykonuje się w uwarunkowaniach szpitalnych w momencie remisji klinicznej.
Pokrzywka cholinergiczna. Występuje zwykle u młodych mężczyzn. Powodem stworzenia drobnych bąbli pokrzywkowych, otoczonych czerwoną obwódką, jest wysiłek fizyczny albo przegrzanie. W nie wszystkich sytuacjach zmianom skórnym towarzyszy osłabienie, hipotonia, a nawet skurcz oskrzeli.
Pokrzywka cholinergiczna regularnie współistnieje z pokrzywką wywołaną albo z pokrzywką z zimna. Rozpoznanie potwierdza się próbą wysiłkową (na przykład wykonanie przysiadów), która doprowadza do spocenia i wysiewu bąbli.
Leczenie pokrzywek
Leczenie pokrzywek jest wielokierunkowe. Po pierwsze, trzeba pamiętać o wyeliminowaniu czynnika sprawczego pokrzywki. Takie postępowanie skutkuje ustąpienie dolegliwości w wielu sytuacjach pokrzywki przewlekłej (na przykład w rezultacie wyeliminowania leku, pokarmu, wyleczenia ognisk zakażenia). W innych sytuacjach może znacząco złagodzić symptomy chorobowe.
Lekami z wyboru w razie pokrzywek są leki przeciwhistaminowe (w szczególności II generacji). Glikokortykosteroidy podawane ogólnie, cyklosporyna A i alternatywne sposoby leczenia zarezerwowane są dla cięższych postaci pokrzywek. Przy stosowaniu tych grup leków pamiętać musimy o ich licznych działaniach niepożądanych i stosunkowo możliwości je minimalizować.
Podsumowanie
Pokrzywka to schorzenie o złożonej i niejednorodnej etiologii. Jego rozpoznanie jest łatwe. Jednak określenie czynników przyczynowych dolegliwości jest zwykle trudne, a nawet bardzo trudne. Każdy chory z pokrzywką powinien być traktowany w pojedynkę. W leczeniu pokrzywki niezbędna jest ścisła współpraca pomiędzy lekarzem i pacjentem, która ma na celu przeprowadzenie pełnej diagnostyki, w tym prób prowokacyjnych, dobranych w pojedynkę do każdej postaci pokrzywki
Pokrzywka - termin ten nie jest zarezerwowany dla jednej dolegliwości. Określamy nim grupę schorzeń różniących się etiologią i mechanizmem stworzenia. W ich przebiegu obserwujemy jednak występowanie tych samych zmian na skórze - bąbli pokrzywkowych. Bąbel pokrzywkowy jest rezultatem miejscowego obrzęku skóry właściwej. Jest on przeważnie barwy czerwonawej albo różowej i zwykle blednie pod wpływem ucisku. Zmiany mogą być różnej wielkości i występować w zmiennej liczebności. Wykwitom zwykle towarzyszy świąd i pieczenie. Obrzękowi skóry właściwej może towarzyszyć obrzęk tkanki podskórnej zwany obrzękiem Quinckego. Charakterystyczną właściwością bąbli pokrzywkowych jest bardzo szybkie powstawanie i szybkie ustępowanie bez pozostawienia śladu.
Zmiany pokrzywkowe mogą powstawać w rezultacie działania różnych systemów. Fundamentalny podział pokrzywek dotyczy właśnie systemu, który leży u podłoża wystąpienia obrzęku skóry. Pokrzywki dzielimy zatem na pokrzywki mające charakter immunologiczny (pokrzywki alergiczne) i pokrzywki powstające na drodze nieimmunologicznej (pokrzywki niealergiczne). System immunologiczny to w pierwszej kolejności reakcje alergiczne typu I (IgE-zależne), reakcje typu III i aktywacja komplementu na drodze klasycznej albo alternatywnej. Na system nieimmunologiczny składają się z kolei reakcje pokrzywkowe spowodowane poprzez tak zwany uwalniacze histaminy. Zwalniaczami histaminy mogą być impulsy fizykalne, neurogenne, neurohormonalne i endokrynologiczne.
Drugi dostępny podział pokrzywek dotyczy czasu ich trwania. Wyróżnić zatem możemy pokrzywki ostre i pokrzywki przewlekłe. Za umowną granicę przyjmuje się moment 6 tygodni od pojawienia się pierwszych objawów. Dodatkowo pokrzywkę przewlekłą możemy podzielić na pokrzywkę przewlekłą ciągłą i przewlekłą nawrotową. Ciągła to taka, gdzie zmiany na skórze występują stale. Z kolei pokrzywka nawrotowa występuje długotrwale, lecz z okresami skąpoobjawowymi albo nawet całkowitą remisją zmian skórnych. Tak jak już wspomniano, pojedynczy bąbel pokrzywkowy powstaje błyskawicznie i zwykle (z małymi wyjątkami) ustępuje po 3-4 godzinach bez pozostawienia śladu.
Powyżej połowa przypadków pokrzywki ostrej ma tło alergiczne. Z kolei w razie pokrzywki przewlekłej charakter alergiczny ma ok. 20% przypadków - częściej dotyczy on pokrzywki przewlekłej nawrotowej.
Przykładowe typy pokrzywek
Pokrzywka spowodowana poprzez pokarmy. Może mieć charakter ostry albo przewlekły. Przeważnie występuje po rybach, mleku, orzechach, jajach, owocach i warzywach. Pokrzywka przewlekła ma regularnie związek z faktorem pokarmowym, lecz wykazanie tej zależności obiektywnymi sposobami bywa nadzwyczajnie trudne i pracochłonne. W diagnostyce stosuje się dietę uwalniającą od objawów. Jej wadą jest jednak to, iż wymaga dużej dyscypliny ze strony badanego - dlatego jest trudna do wykorzystania, w szczególności u osób czynnych zawodowo. Poprzez pierwsze 3-7 dni diety uwalniającej od objawów pacjent może spożywać w dowolnych ilościach tylko ryż i ziemniaki i pić wodę mineralną albo słabą herbatę. W dalszym ciągu, co 2-3 dni wprowadza się kolejno nowy pokarm, obserwując ewentualne wystąpienie bąbli pokrzywkowych (tak zwany dieta prowokacyjna).
Pokrzywka spowodowana poprzez leki. Lekami przeważnie wywołującymi pokrzywki są: penicylina, aspiryna, niesteroidowe leki przeciwzapalne, morfina, kodeina, szczepionki odpornościowe albo alergenowe, krople do oczu, nosa, uszu i tak dalej Ocenia się, iż 30% przypadków pokrzywki polekowej jest spowodowane nietolerancją kwasu acetylosalicylowego i dodatków pokarmowych (barwniki nieazowe, benzoesan sodu, prosiarczyn sodu, glutaminian sodu, balsam peruwiański, wanilina). Regularnie występuje także nietolerancja niesteroidowych leków przeciwzapalnych. W razie podejrzenia pokrzywki z nietolerancji kwasu acetylosalicylowego i dodatków pokarmowych, choremu leczonemu ambulatoryjnie należy zalecić dietę aspirynową, w skład której wchodzą: woda mineralna, herbata, chudy ser biały, ryż, ziemniaki, mięso (niezależnie od drobiu i ryb) i masło (łyżka dziennie). W razie występowania nietolerancji po 7-10 dniach stosowania takiej diety dojdzie do złagodzenia albo całkowitego ustąpienia objawów. Testy prowokacyjne wykonuje się w uwarunkowaniach szpitalnych w momencie remisji klinicznej.
Pokrzywka cholinergiczna. Występuje zwykle u młodych mężczyzn. Powodem stworzenia drobnych bąbli pokrzywkowych, otoczonych czerwoną obwódką, jest wysiłek fizyczny albo przegrzanie. W nie wszystkich sytuacjach zmianom skórnym towarzyszy osłabienie, hipotonia, a nawet skurcz oskrzeli.
Pokrzywka cholinergiczna regularnie współistnieje z pokrzywką wywołaną albo z pokrzywką z zimna. Rozpoznanie potwierdza się próbą wysiłkową (na przykład wykonanie przysiadów), która doprowadza do spocenia i wysiewu bąbli.
Leczenie pokrzywek
Leczenie pokrzywek jest wielokierunkowe. Po pierwsze, trzeba pamiętać o wyeliminowaniu czynnika sprawczego pokrzywki. Takie postępowanie skutkuje ustąpienie dolegliwości w wielu sytuacjach pokrzywki przewlekłej (na przykład w rezultacie wyeliminowania leku, pokarmu, wyleczenia ognisk zakażenia). W innych sytuacjach może znacząco złagodzić symptomy chorobowe.
Lekami z wyboru w razie pokrzywek są leki przeciwhistaminowe (w szczególności II generacji). Glikokortykosteroidy podawane ogólnie, cyklosporyna A i alternatywne sposoby leczenia zarezerwowane są dla cięższych postaci pokrzywek. Przy stosowaniu tych grup leków pamiętać musimy o ich licznych działaniach niepożądanych i stosunkowo możliwości je minimalizować.
Podsumowanie
Pokrzywka to schorzenie o złożonej i niejednorodnej etiologii. Jego rozpoznanie jest łatwe. Jednak określenie czynników przyczynowych dolegliwości jest zwykle trudne, a nawet bardzo trudne. Każdy chory z pokrzywką powinien być traktowany w pojedynkę. W leczeniu pokrzywki niezbędna jest ścisła współpraca pomiędzy lekarzem i pacjentem, która ma na celu przeprowadzenie pełnej diagnostyki, w tym prób prowokacyjnych, dobranych w pojedynkę do każdej postaci pokrzywki
- Definicja PODRÓŻ:
- Co to jest lokalizacji geograficznej osobnika, zazwyczaj wymagająca środka transportu odpowiedniego dla danego szlaku i odległości. Nie wszystkie środki lokomocji sprzyjają powstawaniu pewnych chorób albo pokrzywka co znaczy.
- Definicja PLEOCYTOZA:
- Co to jest powiększenie liczby ustalonych komórek w krwi albo płynie mózgowo-rdzeniowym pokrzywka krzyżówka.
- Definicja PIERWOTNIAKI:
- Co to jest zwierzęce, składające się z jednej komórki, stanowiącej pełny, samodzielny organizm, pobierające pokarm z otoczenia (heterotrofy), poruszające się dzięki wici, rzęsek albo nibynóżek. Są ekipą bardzo pokrzywka co to jest.
- Definicja PEPTYDY:
- Co to jest zbudowane z aminokwasów połączonych wiązaniem peptydowym. Umownie dzieli się je na: oligopeptvdy zawierające do 10 aminokwasów i polipeptydy ponad. Łącząc się w strukturę przestrzenną prowadzą do pokrzywka słownik.
Czym jest Pokrzywka znaczenie w Słownik chemiczny P .
