Definicja REHABILITACJA

Co to znaczy REHABILITACJA: usprawnianie lecznicze, kompleksowe, zespołowe działanie odnosząc się do osób niepełnosprawnych fizycznie i psychicznie (w konsekwencji wad wrodzonych, schorzeń, urazów), które ma na celu przywrócenie tym osobom pełnej albo maksymalnej możliwej do osiągnięcia sprawności fizycznej i psychicznej, umiejętności do pracy i zarobkowania i umiejętności do brania czynnego udziału w życiu społecznym. Innymi słowy R. jest procesem wykształcenia albo przywracania sprawności fizycznej i psychicznej osobie, która tego potrzebuje dla uzyskania i możliwości włączania się w aktywne życie zawodowe i socjalne. R. jest więc procesem medyczno-społecznym. R. (iac. re - znów, na nowo, przeciw; habilis - sprawny, stosowny, należyty) stała się współcześnie nieodzowną składową rozwoju socjalnego każdego nowoczesnego państwie. Za artystą współczesnej R. uważane jest prof. Ruska, który w 1947r. utworzył Ośrodek Rehabilitacji i Medycyny Fizykalnej w Nowym Jorku i prof. Degę z Poznania, który w 1948r. otworzył Oddział Rehabilitacji przy Klinice Ortopedii Uniwersytetu Poznańskiego. Prof. Rusk uznawał R. za trzecią fazę procesu leczniczego (po rozpoznaniu i fundamentalnym leczeniu). Polska koncepcja R. uznaje ją za integralną część podstawowego leczenia i charakteryzuje jej cztery właściwości: powszechność, wczesność (już w momencie podstawowego leczenia), kompleksowość i ciągłość. Odmiennie prowadzona jest R. w chorobach układu ruchu (stąd wywodzi się klasyczna teoria R.), a odmiennie w chorobach serca, układu oddechowego, neurologicznych i innych. Fundamentalnym środkiem R. u chorych ze schorzeniami ortopedycznymi są ćwiczenia w formie gimnastyki, terapii zajęciowej i psychoterapia. Pomocniczymi środkami leczniczymi są: fizykoterapia, zaopatrzenie ortopedyczne (aparaty, protezy, sprzęt pomocniczy do samoobsługi), środki farmakologiczne i korekcyjne zabiegi operacyjne. Ćwiczenia fizyczne (kinezyterapia) to w najwyższym stopniu fizjologiczna droga postępowania w usprawnianiu leczniczym. Prócz zabiegów leczniczych człowiek niepełnosprawny potrzebuje pomocy w usunięciu obiektywnych przeszkód w jego fizycznym i społecznym otoczeniu, utrudniających mu adaptację do niepełnosprawności i pełną R. Pomoc tego rodzaju jest udzielana przez działania różnych instytucji samorządowych, ogólnopaństwowych, charytatywnych, fundacjia jej celem jest powstanie takich warunków aby osoba niepełnosprawna mogła powrócić do pełnizdrowia, a w sytuacji braku takiej możliwości wykształciła systemy kompensacyjne, które zastąpiłyby utracone funkcje organizmu. Tak rozumiana R. powinna umożliwić błyskawiczny powrót osoby niepełnosprawnej do rodziny i całego społeczeństwa. Osiągnięcie tego celu możliwe jest przez realizację zadań R. leczniczej, zawodowej i socjalnej. Motorem R. socjalnej i zawodowej staje się wieloaspektowa, inicjalna R. lecznicza. Procesem naturalnym w rozwoju społeczeństwa powinna być pełna integracja osób sprawnych i niepełno-sprawnych. Ta wielowątkowość definicje R. nabiera szczególnego znaczenia w razie osób po skomplikowanych, wielonarządowych urazach, ze schorzeniami kierującymi do dysfunkcji wielu organów, z trwałymi uszkodzeniami narządów, czy chorobami przewlekłymi. W R. leczniczej (medycznej) rozumie się mechanizm leczenia, który umożliwia przyspieszenie procesu naturalnej regeneracji i pomniejszenia fizycznych i psychicznych następstw dolegliwości. Stały postęp nowoczesnych technik diagnostycznych, leczniczych, stała kontrola procesu leczniczego, regeneracyjnego pozwala na ograniczenie skutków trwania dolegliwości. R. lecznicza musi stymulować cały mechanizm leczniczy raczej przez aktywność ruchową i psychiczną. R. psychiczna pozwala zachować osobie niepełnosprawnej wiarę w poprawę sytuacji zdrowotnej, rodzinnej i socjalnej. W razie trwałej straty nie wszystkich funkcji organizmu, odpowiednie postępowanie psychologiczne musi doprowadzić do poznania i zaakceptowania swojego kalectwa. W leczeniu poważnych w szczególności trwałych uszkodzeń morfologicznych albo straty funkcji organizmu włączane są przedmioty kompensacyjne i adaptacyjne. Kompensacją tytułujemy mechanizm, który wyzwala naturalne możliwości zastępcze, jakie istnieją w każdym organizmie żywym. To jest umiejętność zastępowania na drodze odtwarzania utraconych funkcji przez częściowo uszkodzony narząd albo całkowite przejęcie tej funkcji poprzez inny zdrowy narząd (umiejętność do całkowitego albo częściowego wyrównania skutków działania czynników szkodliwych). Adaptacją tytułujemy zdolność dostosowania się człowieka do warunków społecznych, stanu morfologicznego, który trzeba przyjąć za utrwalony. Adaptacja umożliwia więc przystosowanie się do zmniejszonej sprawności istotnych narządów w następstwie dolegliwości albo urazu. Za główne w procesie adaptacyjnym uważane jest uzyskanie samodzielności życiowej tej szeroko rozumianej, czyli zarówno w czynnościach dnia codziennego, jak i czynnościach zawodowych, socjalnych i rodzinnych. R. socjalna jest procesem, który zmierza do przywrócenia samodzielności socjalnej osobie, która jest jej pozbawiona, a tym samym znajduje się poza nawiasem normalnego życia społecznego. Każdy członek społeczności ma prawo używać ze zdobyczy, jakie to społeczeństwo wypracowało. R. socjalna obejmuje także edukację osób zdrowych w dziedzinie koniecznym dla zrozumienia potrzeb niepełnosprawnych i akceptacji ich jako normalnych pełnoprawnych członków społeczeństwa (likwidacja wszelkich barier w życiu codziennym i zawodowym). R. zawodowa zajmuje się przywróceniem umiejętności do aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych. Możliwości zarobkowania, twórczego działania są naturalną potrzebą człowieka. Rolą R. zawodowej jest, więc zrealizowanie tego postulatu przez naukę zawodu możliwego do wykonywania przy panującej dysfunkcji inwalidy (reorientacja zawodowa, kształcenie dzieci i młodzieży od podstaw w dziedzinie pracy zawodowej, odpowiednie przystosowanie stanowisk pracy dla ludzi niepełnosprawnych, tworzenie warunków pracy chronionej, a w szczególnie trudnych przypadkach powstanie warunków do pracy chałupniczej)