Definicja REPLANTACJA

Co to znaczy REPLANTACJA: zabieg operacyjny ponownego przytwierdzenia do ciała utraconej w rezultacie urazu części ciała (przeważnie kończyny albo jej części, niekiedy penisa, ucha, nosa i tak dalej); jest więc odwróceniem amputacji. Pierwsze R. zostały wykonane w 1962 r. w Bostonie i Szanghaju, a poprzedzone były 60-letnim okresem eksperymentów. W Polsce pierwszą przeprowadzono w Ośrodku Replantacji Kończyn w Trzebnicy. Powodzenie zabiegu zależy od zdolności chirurga (albo zespołu chirurgów), stopnia uszkodzeń tkanek replantowanych (rodzaj urazu) i czasu, jaki upłynął od amputacji i metody przechowywania amputowanych tkanek. Zachodzące w amputowanej części ciała zmiany martwicze powiązane są niedokrwieniem i wynikającym stąd ich niedotlenieniem. W kończynie w najwyższym stopniu wrażliwą tkanką na niedotlenienie jest mięsień (raczej z uwagi na nieodwracalne uszkodzenie śródbłonków naczyniowych). Gdy trwa ono 3-4 godz. w temp. pokojowej zmiany mogą być odwracalne; 8 godz. stanowi zazwyczaj granicę wykonalności zabiegu (nieodwracalne zmiany martwicze). Nerwy mogą wytrzymać nawet 12godz., a pozostałe tkanki jeszcze dłużej. Granicą możliwości wykonania R. jest moment 6 godz. w temp. pokojowej. Jeśli jednak ochłodzimy amputowaną część ciała do temp. 2-4°C wówczas moment ten można wydłużyć do 12 godz. (istnieją opisy udanych replantacji nawet po 33 godzinach). W amputacjach części ciała niezawierających mięśni (na przykład ucho, penis) czas ten jest jeszcze bardziej wydłużony. Przy podejmowaniu decyzji . Doktor bierze pod uwagę sposobność powrotu funkcji kończyny, a nie jedynie sposobność jej przyszycia i ewentualnego wygojenia. Najkorzystniejszym dla R. typem amputacji jest amputacja gilotynowa, gdzie nie ma zmiażdżonych tkanek, a powrót czynności jest tym pełniejszy im poziom amputacji jest bardziej obwodowy. Z technicznego punktu widzenia najkorzystniejszym poziomem amputacji jest przedramię (w miarę mało, względnie sporych struktur do zespolenia). U poszkodowanych poniżej 40r.ż. rokowanie jest lepsze. Przeciwwskazaniami do R. są: rany miażdżone, ciężki stan ogólny, niewydolność krążenia albo nerek, nałogowe palenie papierosów, podeszły wiek. Do transportu amputowaną część ciała owija się w jałowy gazik albo chustę, nasączoną płynem Ringera albo solą fizjologiczną, a w dalszym ciągu wkłada do polietylenowego woreczka. Worek ten należy umieścić w naczyniu albo drugim worku, gdzie znajduje się rozpuszczający się lód (temp. powinna być zbliżona do 2-4=C). Należy bez względu unikać bezpośredniego okładania lodem, bo dojdzie do odmrożenia. Przed zespoleniem kości skraca się o ok. 3 cm (poza palcami), w dalszym ciągu zespala się naczynia krwionośne, nerwy, ścięgna mięśnie. Niekiedy koniecznym jest użycie technik mikrochirurgicznych