Słownik chemiczny: przykłady na D

• Co to znaczy DEPOLIMERYZACJA Definicja ↑ reakcja depolimeryzacji
• Co to znaczy DYSPROPORCJONOWANIE Definicja jednoczesne ↑ utlenianie i ↑ zredukowanie tej samej substancji. W procesie tym część danej substancji utlenia inną jej część, sama ulegając
• Co to znaczy DIABAZ Definicja wylewna skała magmowa, czarna albo zielonkawa
• Co to znaczy DARMSZTADT Definicja znak Ds, (z łaciny Darmstadtium), pierwiastek chem., metal, Z=110, m.at. 269u, ekipa niklowców (↑niklowce). Otrzymany sztucznie w 1994 r
• Co to znaczy DATOWANIE PROMIENIOTWÓRCZE Definicja określanie wieku skał i materiałów biologicznych poprzez wykorzystanie nuklidów promieniotwórczych. Do określenia wieku skał stosuje się
• Co to znaczy DAVY HUMPHRY Definicja 1778-1829) - chemik z angielskiego:, przez elektrolizę soli stopionych otrzymywał następujące pierwiastki: potas, sód, magnez, wapń
• Co to znaczy DAWKA PROMIENIOWANIA Definicja rozmiar charakteryzująca ↑ promieniowanie jonizujące pod względem umiejętności do ↑ jonizacji albo przekazywania energii, a również
• Co to znaczy DDT Definicja 1,1,1-trichloro-2,2-bis-(4-chlorofenylo)-etan; pierwszy syntetyczny środek owadobójczy, użytkowany od 1942 r.; wycofany z użycia w
• Co to znaczy DEBIERNE ANDRÉ Definicja 1874-1949) chemik franc., odkrył pierwiastek ↑ aktyn, pomagał Marii Skłodowskiej-Curie w pracy nad otrzymaniem czystego chlorku radu, po
• Co to znaczy DEBYE PETER JOSEPH WILHELM Definicja 1884-1966) chemik niem., prof. uniwersytetów w Zurichu, Utrechcie, Getyndze, Lipsku, Berlinie i Nowym Jorku. Prowadził prace nad dyfrakcją
• Co to znaczy DEHYDRATACJA Definicja reakcja eliminacji wody z cząsteczki związku, np
• Co to znaczy DEKANTACJA Definicja sposób oddzielania mieszanin niejednorodnych fizycznie i chemicznie (osadu od roztworu), a również efektywny sposób przemywania osadu. Osad
• Co to znaczy DEMINERALIZACJA WODY Definicja bardzo precyzyjne usunięcie z wody wszelkich rozpuszczonych w niej związków nieorg., przeprowadzane zazwyczaj sposobem ↑ zamiany jonowej
• Co to znaczy DENATURAT Definicja spirytus skażony - etanol zanieczyszczony zasadami pirydynowymi i zabarwiony na czerwono albo fioletowo. Użytkowany jako paliwo do palników
• Co to znaczy DESTYLACJA Definicja sposób rozdziału mieszaniny jednorodnej fizycznie, niejednolitej chemicznie, polegająca na ogrzaniu roztworu do wrzenia, przeprowadzeniu
• Co to znaczy DESTYLACJA FRAKCYJNA Definicja sposób rozdziału cieczy na ekipy składników (frakcje) z wykorzystaniem różnic temp. wrzenia tych frakcji. W uwarunkowaniach laboratoryjnych
• Co to znaczy DESTYLACJA POD ZMNIEJSZONYM CIŚNIENIEM Definicja sposób destylacji substancji z użyciem aparatury, gdzie obniża się ciśnienie dzięki pompki wodnej albo pompy olejowej - obniżając tym samym
• Co to znaczy DETERGENTY Definicja ekipa związków chem.; syntetyczne ↑ środki piorące i myjące; ↑ środki powierzchniowo aktywne. W porównaniu z ↑ mydłami działają w mniejszym
• Co to znaczy DEUTER Definicja znak 2H albo D, (z łaciny Deuterium), izotop wodoru zawierający w jądrze jeden proton i jeden neutron, m.at. 2,014102u. Odkryty poprzez H.C
• Co to znaczy DIAGRAM FAZOWY Definicja wykres fazowy (zobacz rysunek) - wykres ilustrujący zależność istnienia poszczególnych faz układu w zależności od ciśnienia i temp. Linie
• Co to znaczy DIALIZA Definicja jedna z metod oczyszczania koloidu od substancji niekoloidalnych. Wykorzystuje różnice w umiejętności przenikania poprzez błonę
• Co to znaczy DIAMAGNETYK Definicja 1) Związek, który nie ma w swojej cząsteczce niesparowanych elektronów, przeważnie bezb. Por. paramagnetyk1. 2) Substancja, wewnątrz której
• Co to znaczy DIAMENT Definicja odmiana alotropowa węgla. Występuje w przyrodzie jako minerał - diament, który jest przeważnie bezb. i przezroczysty (bywa żółty, brunatny
• Co to znaczy DICHROMIAN(VI) POTASU Definicja zwyczajowo dwuchromian potasu - K2Cr2O7 - czerwonopomarańczowe kryształy rozp. w wodzie. Otrzymywany w reakcji podwójnej zamiany
• Co to znaczy DICYJAN Definicja dwucyjan - związek chem., (CN)2, o strukturze N≡C-C≡N; bezb. gaz o zapachu gorzkich migdałów, pali się niebieskim płomieniem z czerwoną
• Co to znaczy DIKUMAROL Definicja ↑ antywitamina w relacji do ↑ witamin K; krystaliczne ciało stałe, t.t. 287°C, o słabym przyjemnym zapachu i nieco gorzkim smaku. Nierozp
• Co to znaczy DIOKSYNY Definicja kolokwialna nazwa ekipy eterów aromatycznych polichlorodibenzodioksyn (PCDD). Stwierdzono występowanie 75 izomerów PCDD, z których tylko 7
• Co to znaczy DIPOL ELEKTRYCZNY Definicja układ dwóch różnoimiennych ładunków o równej wartości i pozostających w stałej odległości od siebie. W ↑ cząsteczkach heterojądrowych układ
• Co to znaczy DÖBEREINER JOHANN WOLFGANG Definicja 1780-1849) chemik niem., prof. uniwersytetu w Jenie. Badał własności katalityczne platyny, mechanizmy fermentacji, reakcje utleniania
• Co to znaczy DREWNO Definicja surowiec otrzymywany ze ściętych drzew. Średni skład chemiczny: 50% węgla, 6% wodoru i 43,5% tlenu, i 0,5% azotu; pierwiastki te tworzą
• Co to znaczy DUALIZM KORPUSKULARNO-FALOWY MATERII Definicja zdarzenie wynikające ze sformułowanej w 1924 r. hipotezy de Broglie´a, że nie tylko promieniowanie może zachowywać się jak strumień cząstek
• Co to znaczy DUBN Definicja znak Db, (z łaciny Dubnium), pierwiastek chem., metal, Z = 105, m.at. 262,11u, ekipa ↑ wanadowców. Otrzymany sztucznie w latach 1967/1970
• Co to znaczy DUROPLASTY Definicja ekipa miękkich albo rozpuszczalnych tworzyw sztucznych, które można poddać jednorazowemu utwardzaniu pod wpływem temp. (polimery
• Co to znaczy DWUCUKRY Definicja bisacharydy, disacharydy, cukry zbudowane z dwóch cząsteczek cukrów prostych. Najprostsze z nich mają wzory sumaryczne C12H22O11. W
• Co to znaczy DYFRAKCJA Definicja ugięcie fali elektromagnetycznej na krawędziach przesłony, powodująca, iż fala dociera także do obszaru, który powinien być zacieniony
• Co to znaczy DYFUZJA Definicja samorzutne rozprzestrzenianie się cząsteczek gazów, cieczy albo substancji stałych, wywołane ich ruchem molekularno kinetycznym. Ruch ten
• Co to znaczy DYSOCJACJA Definicja rozpad cząsteczki związku chem. albo jonu na fragmenty mniejsze: substancje łatwe, wolne atomy albo jony. D. jest procesem odwracalnym. W
• Co to znaczy DYSPROZ Definicja znak Dy, (z łaciny Dysprosium), pierwiastek chem., metal, Z = 66, m.at. 162,5u, ekipa ↑ lantanowców. Odkryty w 1886 r. poprzez P.E. Lecoq
• Co to znaczy DZIURY OZONOWE Definicja okresowe zmniejszanie grubości warstwy ozonowej (nawet do 50%) nad Antarktydą i Arktyką. Powodem tak drastycznych zmian jest obecność w
• Co to znaczy DIASPOR Definicja minerał, AlO(OH), z ↑ hydrargilitem jest kluczowym składnikiem ↑ boksytów, użytkowany do otrzymywania ↑ glinu
• Co to znaczy DEHYDROGENACJA Definicja ↑ reakcja dehydrogenacji
• Co to znaczy DEFEKT MASY Definicja deficyt masy - różnica między masą jądra atomowego wyznaczoną eksperymentalnie a masą jądra obliczoną jako sumę mas spoczynkowych
• Co to znaczy DALTON JOHN Definicja 1766-1844) chemik z angielskiego:, artysta podstaw teorii atomistycznej budowy materii, tłumaczył nią prawo stałości składu związków chem
• Co to znaczy DENATURACJA BIAŁKA Definicja zniszczenie czynności biologicznej białek zachodzące w trakcie nieodwracalnej koagulacji koloidów białkowych. Dochodzi wówczas do zmiany
• Co to znaczy DELOKALIZACJA ELEKTRONÓW Definicja rozmieszczenie elektronów w cząsteczkach, które wynika z możliwości łatwego przemieszczania się elektronów pod wpływem oddziaływań
• Co to znaczy DEOKSYRYBOZA Definicja ↑ dezoksyryboza
• Co to znaczy DIORYT Definicja skała magmowa głębinowa, jasno szara
• Co to znaczy DOŚWIADCZENIE Definicja ↑ eksperyment
• Co to znaczy DEKARBOKSYLACJA Definicja ↑ reakcja dekarboksylacji
• Co to znaczy DESORPCJA Definicja oddzielenie substancji zaadsorbowanej od nośnika dzięki temp. (ogrzewanie) albo bardziej polarnego rozpuszczalnika, odwrotność ↑ adsorpcji
• Co to znaczy DYSOCJACJA TERMICZNA Definicja termoliza - rozpad cząsteczki związku chem. na mniejsze fragmenty pod wpływem ogrzewania. D.t. zachodzi w tym niższej temp. im słabsze jest
• Co to znaczy DYM Definicja zawiesina drobnych cząstek stałych w gazie; na przykład dym z ogniska
• Co to znaczy DEFICYT MASY Definicja ↑ defekt masy
• Co to znaczy DOMEYKIT Definicja minerał, Cu3As, rzadki minerał miedzi, barwy szarej
• Co to znaczy Ds Definicja znak ↑darmsztadtu
• Co to znaczy DRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI Definicja wszystkie zjawiska, które zachodzą samorzutnie w przyrodzie, są zjawiskami nieodwracalnymi. Układowi, gdzie zaszedł mechanizm nieodwracalny
• Co to znaczy DYMY ZASŁONOWE Definicja aerozole, produkowane w celu osłonięcia ruchów albo stanowisk wojska. D.z. tworzą się po wypuszczeniu w powietrze substancji dających (w
• Co to znaczy DANIELL JOHN FREDERIC Definicja 1790-1845) chemik z angielskiego:, artysta ogniwa galwanicznego (ogniwo Daniella zbudowane w 1836 r. złożona jest z półogniw: cynkowego i
• Co to znaczy DEGRADACJA BIOLOGICZNA Definicja ↑ biodegradacja
• Co to znaczy DEUTERON Definicja jądro atomu ↑ deuteru, znak: D+ albo d
• Co to znaczy DIPEPTYD Definicja peptyd powstały w rezultacie kondensacji dwóch cząsteczek aminokwasów
• Co to znaczy DNA Definicja ↑ kwas dezoksyrybonukleinowy
• Co to znaczy DWUCHROMIAN POTASU Definicja ↑ dichromian(VI) potasu
• Co to znaczy DWUCYJAN Definicja ↑ dicyjan
• Co to znaczy DWUSIARCZEK WĘGLA Definicja kolokwialna nazwa ↑ siarczku węgla(IV
• Co to znaczy DWUTLENEK AZOTU Definicja ↑ tlenki azotu
• Co to znaczy DEKSTRYNY Definicja mieszanina polisacharydów, produktów częściowej hydrolizy ↑ amylozy - składnika ↑ skrobi. Bezb. albo żółty proszek, z wodą tworzy koloidy
• Co to znaczy DISACHARYDY Definicja ↑ dwucukry
• Co to znaczy DISULFIRAM Definicja antabus, anticol, esperal - związek chem. użytkowany w leczeniu alkoholizmu. Hamuje mechanizm utleniania alkoholu etylowego w organizmie na
• Co to znaczy DYMIĄCY KWAS SIARKOWY Definicja kolokwialna (niepoprawna) nazwa ↑ oleum
• Co to znaczy DEPILATORY Definicja preparaty kosmetyczne użytkowane do usuwania nadmiernego owłosienia; niszczą łodygi włosowe bez uszkadzania naskórka i cebulek włosowych. D
• Co to znaczy DEPRESANTY Definicja substancje działające uspokajająco albo nasennie: ↑ etanol, ↑ morfina, ↑ barbiturany
• Co to znaczy DIMER Definicja pochodna związku chem., stanowiąca połączenie dwóch jego cząsteczek, na przykład N2O4, będący połączeniem dwóch cząsteczek tlenku azotu(IV
• Co to znaczy DESTYLACJA ROZKŁADOWA Definicja ↑ sucha destylacja
• Co to znaczy DESTYLACJA Z PARĄ WODNĄ Definicja sposób destylacji substancji, bazuje na przepuszczaniu poprzez nią pary wodnej, dzięki czemu substancja destyluje wspólnie z parą wodną
• Co to znaczy DESTYLAT Definicja ciecz pozyskiwana ze skroplonej w chłodnicy pary w trakcie procesu destylacji. Ciecz ta jest odbierana kolejno, w formie frakcji
• Co to znaczy DEZELEKTRONACJA Definicja ↑ utlenianie
• Co to znaczy DEZELEKTRONATOR Definicja ↑ utleniacz
• Co to znaczy DEZOKSYRYBOZA Definicja D-2-dezoksyryboza, cukier prosty z gatunku aldopentoz. Białe kryształy o t.t. 84°C, dobrze rozp. w wodzie, słabo w etanolu. D występuje w ↑
• Co to znaczy DIAZEPAM Definicja związek chem.; użytkowany jako substancja aktywna leków uspokajających i nasennych (Relanium i Valium). Długie przyjmowanie go może
• Co to znaczy DIENY Definicja alkeny mające w cząsteczce dwa wiązania podwójne, które mogą być skumulowane (na przykład CH2=C=CH2, ↑ allen), sprzężone (na przykład CH2
• Co to znaczy DIGITOKSYNA Definicja ↑ glikozyd zawierający jako aglikon pochodną ↑ steranu; bezb. kryształy, t.t. 286°C; trucizna; występuje w naparstnicy (z łaciny Digitalis
• Co to znaczy DIMERYZACJA Definicja reakcja łączenia się dwóch cząsteczek, rodników albo jonów z wytworzeniem podwojonego produktu - ↑dimeru. Reakcji tej mogą ulegać zwyczajne
• Co to znaczy DŁUGOŚĆ WIĄZANIA Definicja odległość pomiędzy uśrednionymi położeniami jąder atomów w cząsteczce połączonych chemicznym wiązaniem. Podawana zazwyczaj w ↑ angstremach
• Co to znaczy DODATKI DO ŻYWNOŚCI Definicja substancje chem. dodawane do żywności; każda z substancji jest oznaczona symbolem literowo cyfrowym, na przykład E175 - znak złota, w
• Co to znaczy DONOR PARY ELEKTRONOWEJ Definicja atom albo cząsteczka chem., posiada przynajmniej jedną wolną parę elektronową, oddawaną akceptorowi w trakcie tworzenia wiązania donorowo
• Co to znaczy DORABIALSKA ALICJA Definicja 1897-1975) fizykochemiczka pol., współpracowniczka Marii Skłodowskiej-Curie, prof. politechniki we Lwowie i w Łodzi, prace w dziedzinie
• Co to znaczy DROBINA Definicja ↑ cząsteczka albo ↑ atom
• Co to znaczy DUBLET ELEKTRONOWY Definicja dwa elektrony o przeciwnie ukierunkowanych spinach znajdujące się na jednym orbitalu atomowym albo molekularnym
• Co to znaczy DWUTLENEK SIARKI Definicja kolokwialna nazwa ↑ tlenku siarki(IV
• Co to znaczy DWUTLENEK WĘGLA Definicja kolokwialna nazwa ↑ tlenku węgla(IV
• Co to znaczy Dy Definicja znak ↑ dysprozu
• Co to znaczy DYNAMIT Definicja materiał wybuchowy składający się z nitrogliceryny (triazotan(V) gliceryny; ↑ nitrogliceryna) i porowatego wypełniacza (ziemia okrzemkowa
• Co to znaczy DYSKRAZYT Definicja minerał, Ag3Sb, barwy srebrzystej, rzadki minerał srebra
• Co to znaczy DYSOCJACJA ELEKTROLITYCZNA Definicja jonowa) - rozpad cząsteczki związków na jony (↑ kationy i ↑ aniony), zachodzący pod wpływem rozpuszczalnika polarnego (przeważnie wody). D
• Co to znaczy DYSOCJACJA JONOWA Definicja ↑ dysocjacja elektrolityczna
• Co to znaczy DURAN Definicja ↑ szkło borowo glinowe; typ ↑ szkła laboratoryjnego o dużej wytrzymałości mechanicznej i termicznej; skład zbliżony do Pyrexu (około 12
• Co to znaczy DIELS OTTO PAUL Definicja 1876-1954) chemik niem., prowadził badania z zakresu chemii org. i biochemii, opracował syntezę dienową (reakcja Dielsa-Aldera). W 1950 r
• Co to znaczy DURALUMINIUM Definicja stop ↑ glinu z dodatkiem ↑ miedzi, ↑ magnezu i ↑ manganu i domieszkami ↑ krzemu i ↑ żelaza o dobrych właściwościach mechanicznych
• Co to znaczy DIASTEREOIZOMERY Definicja stereoizomery nie będące enancjomerami (nie są wzajemnymi odbiciami lustrzanymi; ↑ enancjomer). Definicja diastereoizomerów obejmuje pary

Wzory chemiczne i słownik pojęć. Przykłady zadań z rozwiązaniami - co to znaczy

Co to znaczy w chemii? Definicja chemiczna, zadanie z chemii. Wzory chemia, przykłady fizyka w szkole dla uczniów. Zadanie domowe z fizyki. Rozwiązanie gotowe do przepisania do szkoły.