Słownik chemiczny: przykłady na A

• Co to znaczy AŁUNY Definicja
• Co to znaczy ANDEZYT Definicja skała magmowa wylewna, szara, użytkowana jako materiał budowlany i ogniotrwały
• Co to znaczy ALKANY Definicja węglowodory nasycone, gdzie atomy węgla połączone są wyłącznie pojedynczymi wiązaniami C-C. Atomy węgla znajdują się w stanie ↑
• Co to znaczy ARAGONIT Definicja minerał, CaCO3 krystalizujący w układzie rombowym, występuje w formie charakterystycznych kulistych skupień. Perły i masa perłowa muszli
• Co to znaczy ANIHILACJA Definicja przemiana ↑ cząstek elementarnych - w parach: cząstka + antycząstka - w ↑ kwanty promieniowania elektromagnetycznego, w rezultacie czego
• Co to znaczy AKSEROFTOL Definicja ↑ wit. A
• Co to znaczy ALKALIA Definicja wodne roztwory silnych zasad - wodorotlenków litowców, wapnia i amoniaku (NH3ˇH2O). Mają odczyn silnie zasadowy (alkaliczny
• Co to znaczy ANABOLIKI Definicja ↑ środki dopingujące
• Co to znaczy ANALIZA WAGOWA Definicja ↑ badanie strąceniowa
• Co to znaczy ANTYMON Definicja znak Sb, (z łaciny Stibium), pierwiastek chem., ↑ półmetal, Z = 51, m.at. 121,75u, ekipa ↑ azotowców. Znany, w formie związków, od
• Co to znaczy AKCEPTOR PROTONU Definicja atom albo cząsteczka zdolna do przyłączenia protonu - zasada wg Brønsteda (↑ teoria kwasów i zasad Brønsteda
• Co to znaczy ALUMINOTERMIA Definicja
• Co to znaczy AROMATY Definicja ↑ węglowodory aromatyczne
• Co to znaczy ARSEN Definicja znak As, (z łaciny Arsenicum), pierwiastek chem., ↑ półmetal, Z = 33, m.at. 74,92159u, ekipa ↑ azotowców. W formie związków znany od
• Co to znaczy AZOL Definicja systematyczna nazwa ↑ pirolu
• Co to znaczy AZOT Definicja znak N, (z łaciny Nitrogenium), pierwiastek chem., niemetal, Z = 7, m.at. 14,0067u, ekipa ↑ azotowców. Odkryty w 1772 r. poprzez D
• Co to znaczy AUTODYSOCJACJA WODY Definicja ↑ autojonizacja, a więc rozpad cząsteczek wody na jony odpowiednio z równaniem: 2H2O ⇆ H3O+ + OH- Stopień dysocjacji wody jest bardzo mały
• Co to znaczy ANALIZA Definicja ↑ reakcja analizy
• Co to znaczy ANDALUZYT Definicja minerał, Al2O[SiO4], użytkowany do wyrobu tworzyw ogniotrwałych i kwasoodpornych
• Co to znaczy ANATAZ Definicja minerał barwy żółtobrunatnej, TiO2, krystalizuje w układzie tetragonalnym, powstaje z innych minerałów tytanu (na przykład ilmenitu
• Co to znaczy ANTICOL Definicja ↑ disulfiram
• Co to znaczy ACETOFENON Definicja keton fenylowo-metylowy C6H5COCH3, związek organiczny, szkodliwy. Ciecz o tt. 19÷20ºC, tw. 202ºC; bezbarwna, o przyjemnym zapachu suszonych
• Co to znaczy ACETYLOKOENZYM A (acetylo-CoA , acetylo-S-CoA, aktywny octan) Definicja połączenie kwasu octowego z koenzymem A wiązaniem tioestrowym. Związek chem. będący wytworem pośrednim przemian cukrów, tłuszczów i nie
• Co to znaczy AMINOBENZEN Definicja ↑ anilina
• Co to znaczy ALKOHOLOMETR Definicja
• Co to znaczy ABSORPCJA Definicja mechanizm fizykochem. związany ze zjawiskiem ↑ dyfuzji, opierający na pochłanianiu substancji, zazwyczaj ciekłej albo gazowej (absorbatu
• Co to znaczy ABSORPCJA PROMIENIOWANIA Definicja pochłanianie promieniowania elektromagnetycznego albo korpuskularnego poprzez ośrodek materialny. A.p. towarzyszy przemiana energii pola
• Co to znaczy ACETANILID Definicja C6H5NHCOCH3 (t.t. 115°C), wytwór ↑ acetylowania ↑ aniliny
• Co to znaczy ARENY Definicja ↑ węglowodory aromatyczne
• Co to znaczy ANIONORODNIK Definicja ↑ rodnik mający ładunek niekorzystny, na przykład a. ponadtlenkowy (↑ ponadtlenki
• Co to znaczy AZYNA Definicja systematyczna nazwa ↑ pirydyny
• Co to znaczy ANDROSTERON Definicja związek chem.; ↑ androgen; białe kryształki, trudno rozp. w wodzie, rozp. w rozpuszczalnikach org., t.t. 185°C
• Co to znaczy ANEURYNA Definicja ↑ wit. B1
• Co to znaczy AKUMULATOR Definicja ogniwo elektryczne, gdzie substancje zużywane w procesie wytwarzania energii elektrycznej (rozładowania) mogą być odtworzone poprzez
• Co to znaczy AZEOTROP Definicja mieszanina ciekła, destylująca (↑ destylacja) bez zmiany składu, której t.w. może być niższa od t.w. czystych składników (a. nieujemny
• Co to znaczy ADENINA Definicja 6-aminopuryna, jedna z zasad ↑ purynowych, które w formie ↑ nukleozydów wchodzą w skład ↑ kwasów nukleinowych. Biała substancja
• Co to znaczy ADERMINA Definicja ↑ wit. B6
• Co to znaczy ANTYMATERIA Definicja materia zbudowana z ↑ antycząstek: ↑ antyprotonów, ↑ antyneutronów i ↑ pozytonów (antyelektronów), praktycznie identycznych z cząstkami
• Co to znaczy ANTYPODY OPTYCZNE Definicja ↑ enancjomery związku optycznie czynnego, mające przeciwne konfiguracje (przeciwne ułożenia podstawników wokół centrum albo centrów
• Co to znaczy ANGLEZYT Definicja minerał, PbSO4, biały, przezroczysty
• Co to znaczy AMFIPROTYCZNOŚĆ Definicja ↑ rozpuszczalnik
• Co to znaczy APROTYCZNOŚĆ Definicja ↑ rozpuszczalnik
• Co to znaczy Au Definicja znak ↑ złota
• Co to znaczy ACETAMID, etanoamid Definicja CH3CONH2, przedstawiciel amidów (↑ amidy kwasowe). Biała substancja krystaliczna bardzo dobrze rozp. w wodzie, t.t. 82°C, t.w. 222°C
• Co to znaczy ACESULFAM K Definicja ↑ syntetyczna substancja słodząca, słodsza 150 razy od sacharozy, nie jest metabolizowana w organizmie człowieka
• Co to znaczy ACETALDEHYD Definicja ↑ aldehyd octowy
• Co to znaczy ARSENOPIRYT Definicja minerał, FeAsS, barwy szarobiałej, zazwyczaj zawiera domieszki złota
• Co to znaczy ASPARTAM Definicja ↑ syntetyczna substancja słodząca, 150 razy słodsza od sacharozy, ciało stałe słabo rozp. w wodzie i etanolu; a. to dipeptyd
• Co to znaczy ACETALE Definicja związki org. mające dwie ekipy eterowe (-OR) dołączone do tego samego atomu węgla, pozyskiwane w rezultacie kondensacji aldehydu z dwiema
• Co to znaczy AREOMETR Definicja przyrząd do mierzenia gęstości cieczy, składający się z obciążenia, trzpienia i termometru. Pomiar gęstości (na przykład roztworu) bazuje
• Co to znaczy AZOTAN(V) POTASU Definicja saletra potasowa, saletra indyjska) - KNO3, bezb. kryształy rozp. w wodzie, t.t. 339°C. Występuje w przyrodzie jako minerał - saletra
• Co to znaczy AUSTENIT Definicja stały roztwór węgla w żelazie γ. A. jest trwały jeśli zawiera nie więcej niż 1,7% węgla, a jego temp. nie jest niższa od 710°C
• Co to znaczy ANTYNEUTRON Definicja ↑ antycząstka będąca przykładem ↑ neutronu, o identycznej masie i podobnie jak neutron pozbawiona ładunku
• Co to znaczy ACETYLOCELULOZA Definicja octan celulozy, otrzymywany poprzez działanie na ↑ celulozę ↑ kwasem octowym albo bezwodnikem kwasu octowego w obecności H2SO4 albo ZnCl2
• Co to znaczy ANIZOTROPIA Definicja zależność właściwości fizykochem. substancji (na przykład łupliwość, przewodnictwo cieplne, przewodnictwo elektryczne, prędkość
• Co to znaczy ANTYPERSPIRANTY Definicja preparaty kosmetyczne zapobiegające nadmiernemu poceniu się nie wszystkich części ciała (dłoni, stóp, okolic pod pachami), działają
• Co to znaczy ACETYLOCHOLINA Definicja ↑ neuroprzekaźnik, zwalnia pracę serca, rozszerza naczynia krwionośne, zwęża źrenice, pobudza perystaltykę jelit. W organizmie wykazuje
• Co to znaczy ACETYLO-CoA Definicja ↑ acetylokoenzym A
• Co to znaczy ACYDYMETRIA Definicja jedna z metod ↑ analizy miareczkowej, podgrupa ↑ alkacymetrii. A. bazuje na miareczkowaniu próbki zasady o nieznanym stężeniu mianowanym
• Co to znaczy ADAMANTAN Definicja węglowodór policykliczny, C10H16; bezb. kryształy, t.t. 268°C. Nie wszystkie pochodne a. stosuje się jako leki
• Co to znaczy ADAMSYT Definicja związek chem., użytkowany jako ↑ bojowy środek trujący, działa drażniąco na błony śluzowe gardła i nosa; zielonożółte kryształy, t.t. 195°C
• Co to znaczy ADDYCJA Definicja ↑ reakcja addycji
• Co to znaczy AKWARELE Definicja ↑ farby
• Co to znaczy Ac Definicja znak ↑ aktynu
• Co to znaczy Al Definicja znak ↑ glinu
• Co to znaczy ALKOHOL Definicja nazwa kolokwialna ↑ etanolu
• Co to znaczy ALKOHOL ABSOLUTNY Definicja bezwodny ↑ etanol
• Co to znaczy Am Definicja znak ↑ ameryku
• Co to znaczy AMFIBOLE Definicja ekipa minerałów, krzemiany (relacja molowy Si:O = 4:11) magnezu, żelaza, glinu, wapnia, sodu
• Co to znaczy ANTABUS Definicja ↑ disulfiram
• Co to znaczy As Definicja znak ↑ arsenu
• Co to znaczy AZURYT Definicja minerał, Cu3(OH)2(CO3)2, użytkowany do produkcji niebieskiej (lazurowej) farby
• Co to znaczy ANTYFERROMAGNETYK Definicja substancja, gdzie w odpowiednim zakresie temp. i przy braku zewnętrznego pola magnetycznego pojawia się antyrównoległe (przeciwstawne
• Co to znaczy APOENZYM Definicja białkowa część, fundament ↑enzymu. A. połączony z ↑ekipą prostetyczną albo ↑koenzymem stanowi cały, działający enzym (tak zwany holoenzym
• Co to znaczy ACETYLO-S-CoA Definicja ↑ acetylokoenzym A
• Co to znaczy AGLIKON Definicja ↑ glikozydy
• Co to znaczy AKCEPTOR PARY ELEKTRONOWEJ Definicja cząsteczka związku chem. zdolna do przyłączenia pary elektronowej, kwas wg Lewisa (↑ teoria kwasów i zasad Lewisa
• Co to znaczy AKTYWNOŚĆ Definicja efektywne, pomniejszone stężenie jonów elektrolitu (wskutek wzajemnych oddziaływań jonów i cząsteczek). A. wyraża się wzorem a = f ⋅ c
• Co to znaczy ALOTROPIA PIERWIASTKÓW Definicja występowanie danego pierwiastka w formie kilku odmian. Powodem alotropii jest odmienna struktura krystaliczna (na przykład: ↑ węgiel, ↑
• Co to znaczy ALPAKA Definicja ↑ stopy (tabela
• Co to znaczy ALUMINIUM Definicja nazwa ↑ glinu jako materiału metalicznego (wyrobu hutniczego) zanieczyszczonego domieszkami innych pierwiastków. Zawartość glinu wynosi do
• Co to znaczy ANTYUTLENIACZE Definicja związki org. naturalne i syntetyczne, hamują mechanizmy utleniania tlenem atmosferycznym takich materiałów org. jak benzyny, gumy i
• Co to znaczy AKWAMARYN Definicja minerał; kamień szlachetny; przezroczysta odmiana ↑ berylu - minerału, barwy błękitnej albo niebieskozielonej (pochodzącej od domieszek
• Co to znaczy ALABASTER Definicja minerał, śnieżnobiała drobnokrystaliczna odmiana ↑ gipsu. Użytkowany w rzeźbiarstwie, budownictwie i modelarstwie
• Co to znaczy ALANINA Definicja kwas 2-aminopropanowy, jeden z ↑ aminokwasów. Występuje w przyrodzie w dwóch odmianach izomerycznych; izomer α (w stanie wolnym) wchodzi w
• Co to znaczy ALBIT Definicja minerał, ↑ skalenie
• Co to znaczy ALBUMINY Definicja rodzaj ↑ białek globularnych; rozp. w wodzie, trudno się wysalają. Do a. należą: białka roślinne, białka jaja kurzego, mleka. A. zawierają
• Co to znaczy ALDER KURT Definicja 1902-1958) chemik niem., ur. na Śląsku w Königshütte (dzisiejszy Chorzów). Prof. uniwersytetów w Kilonii i Kolonii. Członek Bawarskiej
• Co to znaczy ALEKSANDRYT Definicja minerał, kamień szlachetny, przezroczysta odmiana chryzoberylu (Al2[BeO4]) barwy zielonej albo czerwonej (pochodzącej od domieszek związków
• Co to znaczy ALKALIMETRIA Definicja jedna z metod ↑ analizy miareczkowej, podgrupa ↑ alkacymetrii. Alkalimetria bazuje na miareczkowaniu próbki kwasu o nieznanym stężeniu
• Co to znaczy ALKANALE Definicja ogólne ustalenie acyklicznych, alifatycznych ↑ aldehydów, o wzorze ogólnym CnH2n + 1CHO
• Co to znaczy ALKANOLE Definicja ogólne ustalenie acyklicznych, alifatycznych monohydroksylowych ↑ alkoholi, o wzorze ogólnym CnH2n + 1OH
• Co to znaczy ALKANY NORMALNE Definicja zwane także n-alkanami; węglowodory nasycone o prostych, nierozgałęzionych łańcuchach. Więcej informacji zobacz alkany
• Co to znaczy ALKIL Definicja ogólna nazwa jednowartościowej ekipy org. powstającej po odjęciu atomu wodoru od węglowodoru alifatycznego, na przykład CH3 - metyl
• Co to znaczy ALKOHOL ALLILOWY Definicja prop-2-en-1-ol, CH2=CHCH2OH; t.w. 97°C; trująca ciecz o zapachu musztardy, użytkowana w syntezie ↑ gliceryny, ↑ akroleiny, estrów
• Co to znaczy ALKOHOL ETYLOWY Definicja ↑ etanol
• Co to znaczy ALKOHOL METYLOWY Definicja ↑ metanol
• Co to znaczy ALKOHOLANY Definicja związki powstające w rezultacie reakcji alkoholi z nie wszystkimi metalami, na przykład 2CH3CH2OH + 2Na 2CH3CH2ONa + H2. A. mają charakter
• Co to znaczy ALKOHOLE Definicja
• Co to znaczy ALKOHOLIZA ESTRÓW Definicja
• Co to znaczy ALKOHOLIZM Definicja
• Co to znaczy ALKOKSY Definicja nazwa ekipy RO-, gdzie R jest resztą alkilową, na przykład CH3O - metoksy
• Co to znaczy AMIDOL Definicja związek chem., bezb. igły, łatwo ciemnieje; t.t. 79°C, użytkowany jako wywoływacz
• Co to znaczy ANION Definicja ↑ jon o ujemnym ładunku elektrycznym. W trakcie ↑ elektrolizy wędruje do ↑ anody. Rozróżnia się a. łatwe, na przykład Cl-, S2-, złożone, na
• Co to znaczy AMONIAK Definicja azan - NH3, t.w. -33°C, bezb. gaz o ostrej woni, bardzo dobrze rozp. w wodzie (w temp. 20°C w 1m3 wody rozpuszcza się 700 m3 amoniaku
• Co to znaczy AMYLOZA Definicja składnik ↑ skrobi, wypełniający wnętrze jej ziarenek (około 20% ich masy). Jest polisacharydem o bardzo dużej masie cząsteczkowej
• Co to znaczy ANALIZA ELEMENTARNA Definicja określanie składu pierwiastkowego związku chem. w oparciu o różne sposoby instrumentalne. Dzięki a.e. poznaje się procentową zawartość
• Co to znaczy ANALIZA ILOŚCIOWA Definicja dział ↑ analizy chem., zespół metod mierzenia zawartości (stężeń) poszczególnych składników próbki. ↑ Skład jakościowy badanej próbki musi
• Co to znaczy ANALIZA JAKOŚCIOWA Definicja dział ↑ analizy chem., zespół metod identyfikowania składników badanej próbki. A.j. nie daje pełnych informacji na temat składu substancji
• Co to znaczy ANHYDRYT Definicja minerał, CaSO4, bezb. albo szarawy, przezroczysty, użytkowany do produkcji kwasu siarkowego(VI) i ↑ cementu
• Co to znaczy ANTYDETONATOR Definicja środek przeciwstukowy, zapobiegający przedwczesnemu zapłonowi paliwa sprężanego w cylindrze silnika. Niegdyś najpopularniejszym a. był ↑
• Co to znaczy ANTYELEKTRON Definicja ↑ pozyton
• Co to znaczy Ar Definicja znak ↑ argonu
• Co to znaczy ANODA Definicja elektroda, na której biegną mechanizmy oddawania elektronów (↑ utlenianie). A. jest elektrodą dodatnią (+) w naczyniu do elektrolizy. W
• Co to znaczy ANORTYT Definicja minerał z gatunku skaleni, Ca[Al2Si2O8], barwy białej, brunatnej albo szarej, wspólnie z ↑ albitem i ↑ ortoklazem stanowi 50% masy skorupy
• Co to znaczy ANTRACEN Definicja węglowodór aromatyczny; t.t. 216,6°C, t.w. 342°C; zbudowany z trzech skondensowanych linearnie pierścieni benzenowych. Kluczowy składnik
• Co to znaczy ANTYPROTON Definicja ↑ antycząstka będąca przykładem ↑ protonu, o identycznej masie i ładunku ujemnym
• Co to znaczy APARAT HOFMANNA Definicja ↑ elektrolizer Hofmanna
• Co to znaczy APARAT KIPPA Definicja urządzenie wykorzystywane do otrzymywania w laboratorium gazów (wodoru, H2S, CO2 i SO2) w rezultacie działania kwasami na metale albo
• Co to znaczy ARGENTYT Definicja minerał, Ag2S, użytkowany do otrzymywania srebra
• Co to znaczy ARGININA Definicja kwas 2-amino-5-guanidynopentanowy, jeden z ↑ aminokwasów zasadowych. Tworzy płatki dobrze rozp. w wodzie, słabo w etanolu. Występuje w
• Co to znaczy AROMATYCZNE PODSTAWIENIE ELEKTROFILOWE Definicja ↑ reakcja substytucji elektrofilowej (SE) w układzie aromatycznym
• Co to znaczy AROMATYCZNY Definicja 1) związek posiadający cechę ↑ aromatyczności, ↑ związki aromatyczne); 2) ustalenie przyjemnego ↑ zapachu nie wszystkich związków
• Co to znaczy AROMATYZACJA Definicja mechanizm tworzenia związku aromatycznego ze związku niearomatycznego, na przykład otrzymywanie ↑ hydrochinonu z ↑ chinonu w procesie
• Co to znaczy ARRHENIUS SVANTE AUGUST Definicja 1859-1927) fizykochemik i astrofizyk szwedzki. Od 1895 r. prof. uniwersytetu w Sztokholmie, a od 1905 r. pracownik Instytutu Nobla
• Co to znaczy ARSZENIK Definicja nazwa zwyczajowa tlenku arsenu(III
• Co to znaczy ASPIRYNA Definicja handlowa nazwa ↑ kwasu acetylosalicylowego
• Co to znaczy At Definicja znak ↑ astatu
• Co to znaczy ATMOSFERA Definicja gazowa powłoka otaczająca Ziemię, gdzie odznacza się kilka warstw: ↑ troposferę, ↑ stratosferę i ↑ jonosferę
• Co to znaczy ATP Definicja ↑adenozynotrifosforan
• Co to znaczy ATRAKTANTY Definicja ↑ feromony
• Co to znaczy ATROPINA Definicja ↑ mieszanina racemiczna optycznie czynnego ↑ alkaloidu hioscyjaminy; biały proszek, trudno rozp. w zimnej wodzie, t.t. 118°C; silna
• Co to znaczy AUKSOCHROMY Definicja ekipy mające wolne pary elektronowe (na przykład -OH, -NH2), które wywołują przyrost intensywności barwy cząsteczki związku barwnego, przez
• Co to znaczy AURYPIGMENT Definicja minerał, As2S3, przezroczysty, barwy złocistej
• Co to znaczy AUTOJONIZACJA Definicja autodysocjacja, reakcja zachodząca w czystych rozpuszczalnikach amfiprotycznych (a więc o cząsteczkach zdolnych zarówno do przyłączania
• Co to znaczy AZAN Definicja systematyczna, lecz niezalecana nazwa ↑ amoniaku
• Co to znaczy AZOTAN(V) SODU Definicja saletra sodowa, saletra chilijska) - NaNO3, bezb. kryształy, rozp. w wodzie, t.t. 311°C. Występuje w przyrodzie jako minerał - saletra
• Co to znaczy AZYDKI Definicja sole i estry kwasu azotowodorowego HN3. To są bardzo reaktywne, w większości wybuchowe związki; użytkowane jako materiały inicjujące wybuch
• Co to znaczy ABSORBANCJA Definicja logarytm dziesiętny ilorazu natężenia promieniowania przechodzącego poprzez ośrodek odniesienia I0 i natężenia tego promieniowania
• Co to znaczy ACETON, propanon Definicja CH3COCH3, najprostszy keton alifatyczny, bezb. ciecz o charakterystycznym zapachu, t.t. -94,9°C, t.w. 56,2°C, w każdym relacji rozp. w
• Co to znaczy ACETYLEN Definicja nazwa zwyczajowa pierwszego członu alkinów - ↑ etynu H-C≡C-H
• Co to znaczy ACETYLENKI Definicja związki typu soli, których cząsteczka zawiera kation metalu i anion acetylenkowy (wskutek czego w reakcji z wodą dają acetylen (↑ etyn)). W
• Co to znaczy ACETYLOOCTAN ETYLU Definicja CH3COCH2COOC2H5, bezb. ciecz (t.w. 181°C), rozp. w etanolu i eterze dietylowym, słabo rozp. w wodzie, o przyjemnym zapachu. Otrzymuje się
• Co to znaczy ALLEN Definicja nazwa zwyczajowa propadienu CH2=C=CH2, mającego skumulowany układ wiązań podwójnych. A. spala się kopcącym płomieniem, właściwości chem
• Co to znaczy ANTYMONIT Definicja błyszcz antymonu - minerał, Sb2S3, kluczowy surowiec użytkowany do otrzymywania antymonu
• Co to znaczy ACETYLOWANIE Definicja reakcja podstawienia wodoru w cząsteczce związku org. poprzez grupę acetylową CH3CO- (acetyl). A. wykonuje się dzięki kwasu octowego
• Co to znaczy ACYLOWANIE Definicja reakcja ↑ arenów z chlorkami kwasowymi o ogólnym wzorze R-CO-Cl, kierująca do zastąpienia jednego z atomów wodoru połączonych z
• Co to znaczy ADENOZYNA Definicja ↑nukleozyd ↑adeniny, która jest w nim połączona z ↑rybozą; związek odgrywający ważną rolę w procesach biochemicznych, takich jak
• Co to znaczy ADENOZYNOTRIFOSFORAN Definicja odmiennie ATP albo trifosforan ↑adenozyny; ważny związek w biologii komórki, służy raczej do transportu energii, magazynowanej poprzez
• Co to znaczy ADRENALINA Definicja hormon agresji, produkowany poprzez rdzeń nadnercza. A. to trudno rozp. w wodzie bezb. kryształy, t.t. 212°C; w organizmie pełni rolę ↑
• Co to znaczy ALFA-AMINOKWASY Definicja ekipa związków obejmująca między innymi wszystkie naturalne aminokwasy, występujące w organizmach żywych. W α-aminokwasach ekipa aminowa
• Co to znaczy ALDEHYD BENZOESOWY Definicja C6H5CHO, t.t. -26°C, t.w. 180°C; bezb., oleista ciecz o zapachu gorzkich migdałów, słabo rozp. w wodzie, rozp. w alkoholu etylowym i eterze
• Co to znaczy ADSORPCJA Definicja mechanizm fizykochem. opierający na gromadzeniu się substancji (adsorbatu) na powierzchni ciekłego albo stałego adsorbentu. W zależności od
• Co to znaczy AEROZOL Definicja układ koloidalny, gdzie fazą rozpraszającą jest gaz, a fazą rozpraszaną ciecz (↑ mgła) albo ciało stałe (↑ dym). Cząstki etapy rozpraszanej
• Co to znaczy Ag Definicja znak ↑ srebra
• Co to znaczy AGAR Definicja polisacharyd zbudowany z reszt D- i L- galaktozy połączonych wiązaniem glikozydowym (raczej 1,3); zawiera związany kwas siarkowy(VI). W
• Co to znaczy AGAT Definicja minerał, kamień półszlachetny, wstęgowana, różnobarwna odmiana ↑ chalcedonu
• Co to znaczy AKCELERATOR CZĄSTEK Definicja urządzenie wykorzystywane do przyspieszania cząstek naładowanych (↑ elektronów, ↑ protonów albo jonów) w zmiennym polu elektromagnetycznym
• Co to znaczy AKROLEINA Definicja propenal - CH2=CHCHO, t.w. 52°C; ciecz o przykrej, ostrej woni, skutkuje łzawienie. A. otrzymuje się z gliceryny, poprzez odwodnienie
• Co to znaczy AKRYLONITRYL Definicja nitryl kwasu akrylowego - CH2=CHCN, t.t. -82°C, t.w. 78÷79°C; bezb. ciecz pozyskiwana poprzez eliminację wody z etylenocyjanohydryny CH3CH
• Co to znaczy AKT Definicja tioacetamid, amid kwasu tiooctowego, CH3-CSOH - bezbarwne kryształy, t.t. 115°C; rozp. w wodzie. W roztworze wodnym obojętnym jest trwały
• Co to znaczy AKTYN Definicja znak Ac, (z łaciny Actinium), pierwiastek chem., metal, Z = 89, m.at. 227,0278u, ekipa ↑ skandowców. Odkryty w 1899 poprzez A.L. Debierne´a
• Co to znaczy AKTYNOWCE Definicja ekipa pierwiastków bloku f (↑ bloki s, p, d, f), obejmująca ↑ aktyn i 14 następujących po nim metali promieniotwórczych. W skorupie
• Co to znaczy AKTYWNOŚĆ CHEMICZNA Definicja miara umiejętności danej substancji do wchodzenia w reakcje chemiczne (definicja a.ch. ma charakter względny i jakościowy
• Co to znaczy AKTYWNY OCTAN Definicja ↑ acetylokoenzym A
• Co to znaczy AKUMULATOR OŁOWIOWY Definicja ogniwo galwaniczne regenerowalne, złożone z płyt ołowianych, gdzie płyta stanowiąca nieujemny biegun ogniwa jest pokryta tlenkiem ołowiu(IV
• Co to znaczy AKUMULATOR ZASADOWY Definicja akumulator alkaliczny - ogniwo galwaniczne regenerowalne, gdzie elektrolitem (przewodnikiem jonowym) jest wodny roztwór wodorotlenku potasu
• Co to znaczy ALICYKLICZNY Definicja ustalenie dotyczące związku org., gdzie atomy węgla łączą się dzięki wiązań pojedynczych albo podwójnych, tworząc pierścień. Powstały
• Co to znaczy ALCHEMIA Definicja tematyka uznawana za przodka współczesnej chemii, znana od starożytności, a oparta na koncepcji czterech żywiołów (pierwiastków
• Co to znaczy ALDEHYD GLICERYNOWY Definicja HO-CH2-CH(OH)-CHO, bezbarwne kryształy (w formie igieł) trudno rozpuszczalne w wodzie, rozpuszczalne w alkoholu etylowym i eterze
• Co to znaczy ALDEHYD MRÓWKOWY Definicja metanal, formaldehyd - HCHO, t.t. -92°C, t.w. -21°C; bezb. gaz o duszącej woni, rozp. w wodzie (400 objętości a.m. na 1 objętość wody - w
• Co to znaczy ALDEHYD OCTOWY Definicja etanal, acetaldehyd - CH3CHO, t.t. -120°C, t.w. 20,2°C; bezb. ciecz o specyficznym zapachu, rozp. w wodzie, alkoholu etylowym, eterze
• Co to znaczy ALDEHYDY Definicja związki o wzorze ogólnym RCHO (R - wodór, alkil albo aryl). Reakcje charakterystyczne a., to reakcja utleniania do kwasów karboksylowych
• Co to znaczy ALDOZY Definicja ↑ monosacharydy, cukry łatwe, zawierające grupę aldehydową, o wzorze sumarycznym CnH2nOn, gdzie n = 2÷7. Najprostsza aldoza to aldehyd
• Co to znaczy ALIFATYCZNY Definicja ustalenie dotyczące związku org., gdzie atomy węgla łączą się dzięki wiązań pojedynczych, podwójnych albo potrójnych. Połączone atomy węgla
• Co to znaczy ALIZARYNA Definicja czerwony barwnik (jeden z barwników znanych w starożytności) otrzymywany z korzeni marzanny barwierskiej (Rubia tinctorum); kryształy
• Co to znaczy ALKACYMETRIA Definicja ekipa metod ↑ analizy miareczkowej, wykorzystujących reakcje kwas-zasada. Jako ↑ titranty w a. stosuje się ↑ roztwory mianowane silnych
• Co to znaczy ALKALOIDY Definicja ekipa naturalnych związków org. raczej pochodzenia roślinnego, wykazujących mocne działanie fizjologiczne na organizmy ludzkie i zwierzęce
• Co to znaczy ALKENY Definicja węglowodory nienasycone z jednym ↑ wiązaniem podwójnym C=C w cząsteczce, składającym się z jednego mocnego wiązania σ i jednego słabszego
• Co to znaczy ALKILOWANIE Definicja podstawianie atomu wodoru w cząsteczce związku org. poprzez grupę ↑ alkilową. A. amoniaku daje w rezultacie aminy pierwszo-, drugo- i
• Co to znaczy ALKINY Definicja węglowodory nienasycone o ogólnym wzorze sumarycznym CnH2n-2, zawierające w cząsteczce jedno ↑ wiązanie potrójne C≡C, składające się z
• Co to znaczy AMALGAMAT Definicja stop rtęci z innym metalem, na przykład: Na/Hg, Cd/Hg, Zn/Hg, Sn/Hg, Pb/Hg, Cu/Hg i tym podobne A. są roztworami metali w rtęci (żelazo nie
• Co to znaczy AMATOKSYNY Definicja ekipa silnie trujących oktapeptydów, zbudowanych z L-aminokwasów, występujących w muchomorze sromotnikowym (Amanita phalloides) w sporym
• Co to znaczy AMERYK Definicja znak Am, (z łacinyAmericium), pierwiastek chem., metal, Z = 95, m.at. 243,06u, ekipa ↑ aktynowców. Otrzymany sztucznie (izotop 241Am) w
• Co to znaczy AMETYST Definicja minerał, kamień półszlachetny, odmiana ↑ kwarcu barwy fioletowej (pochodzącej od domieszek związków żelaza
• Co to znaczy AMFETAMINA Definicja 2-fenylo-1-metyloetyloamina - lek użytkowany w stanach depresyjnych - podwyższa aktywność życiową, znosi uczucie zmęczenia i głodu, ułatwia
• Co to znaczy AMFOTERYCZNOŚĆ Definicja umiejętność nie wszystkich pierwiastków i ich związków (raczej tlenków i wodorotlenków) i nie wszystkich związków organicznych
• Co to znaczy AMIDKI Definicja ekipa związków chem., pochodnych amoniaku, gdzie jeden z atomów wodoru został zastąpiony atomem metalu, MINH2; związki o budowie jonowej
• Co to znaczy AMIDY KWASOWE Definicja pochodne ↑ kwasów karboksylowych, gdzie ekipa OH ekipy karboksylowej została zastąpiona ekipą -NH2 (amidy pierwszorzędowe: R-CONH2) lub
• Co to znaczy AMINOKWASY Definicja związki chem. zawierające w cząsteczce jedną albo więcej grup aminowych -NH2 i grup karboksylowych -COOH: (NH2)mR(COOH)n, gdzie R - reszta
• Co to znaczy AMINOPLASTY Definicja tworzywa sztuczne pozyskiwane w rezultacie kondensacji ↑ aldehydu mrówkowego, metanal) z ↑ mocznikiem, tiomocznikiem albo innymi związkami
• Co to znaczy AMINY Definicja związki org. o wzorach ogólnych R1NH2 (a. pierwszorzędowe), R1R2NH (a. drugorzędowe), R1R2R3N (a. trzeciorzędowe), gdzie ekipy R mogą być
• Co to znaczy AMYLOPEKTYNA Definicja składnik ↑ skrobi, stanowi otoczkę jej ziarenek (około 80% ich masy). Jest polisacharydem o bardzo dużej masie cząsteczkowej (rzędu kilku
• Co to znaczy ANALIZA CHEMICZNA Definicja dział chemii, zajmujący się wykrywaniem (↑ badanie jakościowa) i określaniem zawartości (↑ badanie ilościowa) związków chem. w badanej
• Co to znaczy ANALIZA MIARECZKOWA Definicja sposób ↑ analizy ilościowej (służącej do oznaczania stężenia badanej substancji), polegająca na miareczkowaniu (dodawaniu porcjami do
• Co to znaczy ANALIZA STRĄCENIOWA Definicja dział ↑ analizy chem. Służy do określania składu ilościowego i jakościowego substancji (na przykład stopu) poprzez przeprowadzenie jej do
• Co to znaczy ANDROGENY Definicja hormony płciowe męskie - związki chem., należą do steroidów; regulują funkcje płciowe, określają wtórne cechy płciowe męskie i regulują
• Co to znaczy ANGSTREM Definicja Å)- jednostka długości nie należąca do układu ↑ SI, stosowana do określania długości porównywalnych z rozmiarami atomów, na przykład
• Co to znaczy ANIELSKI PYŁ Definicja PCP - mocny ↑ halucynogen, wywołuje nagłe ataki furii i skurcze mięśni; silnie toksyczny - upośledza układ immunologiczny
• Co to znaczy ANILANA Definicja nazwa handlowa wytwarzanych w Polsce ciętych włókien akrylowych, pozyskiwanych z ↑ akrylonitrylu, akrylanu metylu i kwasu itakonowego
• Co to znaczy ANILINA Definicja aminobenzen, fenyloamina - C6H5NH2, t.w. 184°C; oleista, bezb. ciecz brunatniejąca na powietrzu, średnio rozp. w wodzie. Pary a. są trujące
• Co to znaczy ANIONIT Definicja ↑ jonit
• Co to znaczy ANOMALIA WODY Definicja nieliniowa zależność gęstości ↑ wody od temp. Woda ma największą gęstość w temp. + 4°C, co sprawia, iż w trakcie jej oziębiania (na
• Co to znaczy ANOMERY Definicja izomery optyczne o budowie cyklicznej, zawierają anomeryczny atom węgla, który stanowi jeden z członów pierścienia cząsteczki (zwyczajny ↑
• Co to znaczy ANTRACYT Definicja odmiana ↑ węgla kopalnego o metalicznym połysku; zawiera 92÷95% węgla pierwiastkowego i niewiele substancji lotnych. Charakteryzuje się
• Co to znaczy ANTYBIOTYKI Definicja związki org. produkowane poprzez nie wszystkie drobnoustroje (promieniowce, grzyby, bakterie) - hamują przyrost innych drobnoustrojów
• Co to znaczy ANTYCZĄSTKI Definicja ↑ cząstki o takiej samej masie jak masa danej cząstki, ale o przeciwnym ładunku elementarnym. Zderzenie cząstki i odpowiadającej jej a
• Co to znaczy ANTYWITAMINY Definicja substancje chem. o budowie zbliżonej do ↑ witamin, ale o przeciwnym działaniu. A. są użytkowane do wywoływania i badania chorób
• Co to znaczy APATYT Definicja minerał, Ca5[(F,Cl,OH)(PO4)3], bezb. i przezroczysty; użytkowany jako nawóz sztuczny i do otrzymywania fosforu i jego związków
• Co to znaczy ARGENTOMETRIA Definicja jedna z metod strąceniowej ↑ analizy miareczkowej, polegająca na miareczkowaniu ↑ roztworem mianowanym azotanu srebra substancji, które
• Co to znaczy ARGON Definicja znak Ar, (z łaciny Argon), pierwiastek chem., niemetal, Z = 18, m.at. 39,948u, ekipa ↑ helowców. Odkryty w 1894 r. poprzez W. Ramsaya i J.W
• Co to znaczy AROMATYCZNOŚĆ Definicja zespół właściwości chem. wykazywanych poprzez org. ↑ związki aromatyczne (↑ węglowodory aromatyczne, ↑ związki heterocykliczne). Warunkiem
• Co to znaczy ARYL Definicja ogólna nazwa ekipy pochodzącej od węglowodoru aromatycznego, na przykład fenyl C6H5
• Co to znaczy ASFALT Definicja mieszanina, składająca się raczej z ↑ węglowodorów, występująca w przyrodzie jako a. naturalny i w nie wszystkich rodzajach ropy naftowej
• Co to znaczy ASOCJACJA Definicja zdarzenie łączenia się cząsteczek w większe agregaty, wywołane tworzeniem się ↑ wiązań wodorowych między cząsteczkami. Asocjaty nie są
• Co to znaczy ASPARAGINA Definicja kwas 2-amino-3-amidopropanowy, jeden z ↑ aminokwasów. Dobrze rozp. w wodzie, słabo w etanolu, nierozp. w eterze. Występuje w sporych
• Co to znaczy ASTAT Definicja znak At, (z łaciny Astatinum), pierwiastek chem., niemetal, Z = 85, m.at. 209,987u, ekipa ↑ fluorowców. Otrzymany sztucznie w 1940 r
• Co to znaczy ASYMETRYCZNY ATOM WĘGLA Definicja atom węgla w stanie ↑ hybrydyzacji sp3, połączony z czterema wieloma podstawnikami. Atom ten stanowi centrum ↑ chiralności cząsteczki, a
• Co to znaczy ATMOSFERA PIERWOTNA ZIEMI Definicja gazowa powłoka powstała najprawdopodobniej w konsekwencji aktywności wulkanicznej Ziemi. Najprawdopodobniej składała się z CO2, pary wodnej
• Co to znaczy ATMOSFERA PLANET UKŁADU SŁONECZNEGO Definicja gazowa - powłoka otaczająca poszczególne planety Układu Słonecznego. Merkury: śladowe ilości helu, neonu, argonu i ksenonu; ciśnienie przy
• Co to znaczy ATOM Definicja najmniejsza część pierwiastka chem. (gr. atomos - niepodzielny) zachowująca jego chem. właściwości. Składowymi a. są ↑ elektrony znajdujące
• Co to znaczy ATOM WODOROPODOBNY Definicja atom albo powstały z niego jon o jednym elektronie, na przykład atom wodoru H, jon helu He+. A.w. stanowi układ, dla którego można uzyskać
• Co to znaczy ATRAMENTY Definicja barwne roztwory wykorzystywane do pisania. Rozpuszczalnik (woda albo etanol) zawiera: barwnik (na przykład nigrozyny, czerń atramentową
• Co to znaczy ATRAMENTY SYMPATYCZNE Definicja substancje chem. niewidoczne na papierze po wyschnięciu, by je spowodować należy ogrzać albo zwilżyć papier odpowiednim odczynnikiem
• Co to znaczy AUTOKATALIZA Definicja kataliza, gdzie jeden z produktów reakcji spełnia rolę katalizatora: A + B + C D + E + F (na przykład wytwór D będzie katalizatorem dla
• Co to znaczy AVOGADRO DI QUAREGNA AMADEO Definicja 1776-1856) włoski fizyk, z wykształcenia prawnik. W latach 1820-1850 prof. fizyki na uniwersytecie w Turynie. Jeden z artystów podstaw
• Co to znaczy AZBEST Definicja ekipa minerałów; a. amfibolowy Ca2Mg5(Si4O11)2(OH)2 (t.t. około 1150°C) i a. chryzotylowy Mg6(Si4O10)(OH)8 (t.t. około 1500°C). Włókniste
• Co to znaczy AZOTAN(V) SREBRA Definicja lapis, kamień piekielny - AgNO3, związek chem., sól ↑ kwasu azotowego(V) i srebra na I stopniu utlenienia. Biała substancja krystaliczna (t
• Co to znaczy AZOTANY Definicja sole i estry kwasów tlenowych azotu: azotowego(III) i azotowego(V). 1) Azotany(III) - sole i estry słabego kwasu HNO2. Sole otrzymuje się
• Co to znaczy AZOTKI Definicja związki chem., zawierające azot na -III stopniu utlenienia. Podzielone są na trzy ekipy: a. jonowe, a. kowalencyjne i a
• Co to znaczy AZOTOWCE Definicja ekipa 15 układu okresowego, blok p, do której należą następujące pierwiastki: azot, fosfor, arsen, antymon i bizmut. Azot i fosfor to
• Co to znaczy AZOZWIĄZKI Definicja związki organiczne, zawierające ↑grupę diazową -N=N-, o wzorze ogólnym R-N=N-R?, gdzie R i R? mogą być rodnikami alkilowymi (↑alkil) albo

Wzory chemiczne i słownik pojęć. Przykłady zadań z rozwiązaniami - co to znaczy

Co to znaczy w chemii? Definicja chemiczna, zadanie z chemii. Wzory chemia, przykłady fizyka w szkole dla uczniów. Zadanie domowe z fizyki. Rozwiązanie gotowe do przepisania do szkoły.